T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
SİVAS / MERKEZ - Selçuk Ortaokulu
Preveze Deniz Zaferi; Türk tarihinin en büyük deniz zaferidir; dünya tarihinin de en büyük deniz savaşlarından biridir. 28 eylül 1538´de Yunan (İyonya) Denizi'nde, Preveze açıklarında oldu.
Akdeniz'de egemenliği Türkler'den almak isteyen Charles-Quint (Şarlken), çok büyük bir donanma hazırlamıştı. Bütün Avrupa devletlerinin savaş gemilerinden kurulmuş olan bu Haçlı donanmasının başında Andrea Doria bulunuyordu. Haçlı donanmasında 600 gemi, 3.000´e yakın top, 60.000 asker vardı. Osmanlı Donanması 122 gemiden meydana gelmişti, Kaptan-ı Derya Barbaros Hayrettin Paşa'nın komutasındaydı. Barbaros, adet olduğu üzere, ortada; oğlu Hasan Reis de yanındaydı. Sağ kanada Salih Reis, sol kanada Şeydi Ali Reis, yedeğe de Turgut Reis komuta ediyorlardı; bunların hepsi, dünya çapında amirallerdi. Türk savaş gemileri, Haçlılar'ınkinden küçükse de manevra ve ateş kabiliyetleri bakımından üstündü. Donanmanın sevk-u idaresi ise, Haçlılar'ınkinden kesin olarak üstün bulunuyordu.
Barbaros, kıyas kabul etmez üstünlükte olan düşman gemilerinin yarısından fazlasını o zamana kadar görülmemiş, kendi dehasına has yarma ve çevirme manevralarıyla, birkaç saat içinde top ateşiyle batırdı. Türk topçusunun kudretinden yılan Haçlı donanmasının, tamamen hırpalanmış, yaralanmış ve savaş kabiliyetini kaybetmiş olan öteki yarısı, gecenin karanlığından faydalandı; Andrea Doria' nın emriyle bütün fenerlerini söndürerek kaçtı.
Andrea Doria, Barbaros'un Haçlılar'ı görür görmez derhal taarruza geçeceğini aklına bile getirmemişti. Çünkü Preveze'de Barbaros'un emrinde bulunan donanma, Osmanlı Akdeniz donanmasının tamamı değildi; Doria, Barbaros'un, bütün donanmasını toplamak isteyeceğini sanmıştı.
Bu zafer üzerine Barbaros, tarihin en büyük deniz komutanı olarak kabul edildi. Öte yandan, Türkler'in karada da, denizde de erişilemez kudrette olduğunu anlayan Almanya-İspanya ile Venedik, tamamen sindiler. Türk orduları nasıl Mohaç'ta kudretlerinin zirvesine erişmişse, Türk donanması da Preveze'de 12 yıl sonra bu zirveyi bulmuş, bütün Avrupa birleşik donanmasının bile bu donanmayı alt edemeyeceği anlaşılmıştı.
Büyük zaferi seferde bulunan Kanuni'ye, Barbaroszade Hasan Reis kendisi müjdeledi; Kanuni, amiralden zaferin safhalarını dinledi. Bütün imparatorlukta şenlik yapılması buyuruldu. Preveze, bugün de Türk denizcilik günü olarak her yıl kutlanmaktadır.
Önemi: Preveze Deniz Zaferi Akdeniz'i bir Türk gölü haline getirmesi ve Osmanlı leventlerinin artık okyanuslara açılmalarının yolunu açması açısından önemlidir. Denizlerde korsanların önüne geçilmiş, deniz ticareti gelişmiştir. Aynı zamanda müslümanların haç yolları güvene alınmıştır, hacılar korsan saldırılarına karşı korunmuşlardır.
